در این حالت شما فقط می توانید به سرعت عکس بگیرید و برای موارد زیرخود دوربین همه تصمیمات را می گیرد: ازچه دریچه دیافراگمی (aperture )استفاده شود
ازچه سرعت شاتری(shutter speed )استفاده شود
حساسیتISO
آیا فلاش زده شود یا نه
تعادل روشنی (white balance)
تنها چیزهایی که عکاس باید کنترل کند عبارتند از اینکه دوربین را به کدام سمت بگیرد، آیا دوربین را در جهت پرتره (بلند) نگه دارد یا منظره( پهن) و چه وقت دکمه شاتر را فشار دهد.


2-برنامه وتغییر برنامه

معمولاً با حرف P یا بعضی وقت ها Ps نشان داده می شود. بعضی عکاسان ازحالت Program بدشان می آید زیرا می گویند خیلی شبیه Auto است اما حالت برنامه را "auto on steroids" تصور کنید. برای کاربرانی که هنوز بطور مقدماتی از Auto استفاده می کنند، حالت Program یک روش نسبتاً آسان برای تمرین کنترل بیشتر روی تنظیمات دوربینشان است. بعضی عکاسان حرفه ای حالت Program را بر یک مبنای معین بکار می برند.
Program مانند Auto، برای شما کلیه تصمیمات نوردهی (exposure) را می گیرد. اما چندتفاوت مهم وجود دارد:
Exposure بر اساس زوم یا فاصله کانونی لنز مورد استفاده منحرف می شود*(skew). این امر هم برای لنزهای توکاری که زوم می شوند وهم برای لنزهای قابل تعویض صادق است.در فاصله های کانونی دارای زاویه کاملاً باز*(wide-angle) کوتاه تر لنز، دوربین با یک دیافراگم کوچک برای عمق بیشتر زمینه موافق است. در فواصل کانونی telephoto دوربین با یک سرعت شاتر بالا برای کاهش لرزش دوربین موافق است.
تنظیمات پیشنهادی دوربین را می توان، معمولاً با یک چرخ شستی*(thumbwheel) یا یک جفت کلید جهت(arrow keys) به سرعت وبه آسانی لغوکرد. برندها و مدل های مختلف ممکن است مکانیزمهای متفاوتی داشته باشند اما همه آنها روشی آسان برای انجام تنظیمات دارند. برای استفاده از این ویژگی حالتProgram، دکمه شاتر را تا نیمه فشاردهید. این کار باعث می شود دوربین همه تصمیمات مربوط به نوردهی(exposure) رابگیرد و آنها را در viewfinder یا صفحه LCD نمایش دهد سپس می توانید تصمیم بگیرید تنظیمات پیشنهادی دوربین را استفاده کنید یا آنها را خودتان تنظیم کنید.
تنظیمات دائمی نیستند. وقتی از بعضی حالتهای نیمه دستی دیگر مثل aperture priority و shutter priorityاستفاده می کنید،دوربین تنظیمات شما را ذخیره می کند و تا وقتی شما آنها راتغییردهید از آنها استفاده می کند. ممکن است این برای کسانی که بطور اتفاقی عکس فوری می گیرند ویژگی بدی باشد. مثلاً شما در داخل خانه ازتولد فرزندتان عکس می گیرید و دوربین را برای آن تنظیم می کنید. سپس دوربین را یک هفته یا بیشتر کنار می گذارید وبعد آن رامی برید تا از فرزندتان در پارک عکس بگیرید. سپس دوهفته بعد دوربین را به کلاس باله دخترتان می برید. سپس دو روز می گذرد وشما از تمرین فوتبال پسرتان عکس می گیرید. اگر در هر یک از این دفعات فراموش کنید تنظیمات را برای روشنایی جدید انجام دهید، ممکن است تمام عکسها خراب شوند. حالت Program تنظیمات را به خاطر نمی سپارد. هردفعه که دوربین را خاموش کنیدو دوباره آن را روشن کنید، دوربین نوردهی* (exposure) رابراساس شرایط جدید دوباره محاسبه می کند و سپس به شما اجازه می دهد آن را لغو کنید.


3-اولویت دریچه دیافراگم(Aperture Priority)

با حرف A یا Av نشان داده می شود. در حالت Aperture Priority، کاربران دیافراگمی که می خواهند از آن استفاده کنند را تنظیم می کنند. دوربین سرعت شاتر را تنظیم می کند تا به یک exposure مناسب برسد. وقتی می خواهیدعمق زمینه یا محدوده وضوح کامل ظاهری*(apparent sharp focus) را کنترل کنید،Aperture priority مناسب ترین حالت است. به این دلیل، محبوبترین حالت در بین عکاسان آماتور است.

وقتی دریچه دیافراگم به اندازه یک شکاف خیلی کوچک بسته باشد (عددfبزرگتر)، ظاهراً مقدار بیشتری از منظره واضح است.

وقتی دریچه کاملاً باز است (عددf کوچکتر) محدوده وضوح کامل (zone of sharp focus) می تواند خیلی باریک باشد. قسمتهایی از تصویر هرچه از سطح کانونی (سطح وضوح کامل) دورتر شوند بتدریج تیره تر می شوند. این حالت درهردو جهت کار می کند.


4-A-Dep

A-Dep یک حالت تخصصی است که فقط در دوربین های خاصی از Canon وجود دارد. بطور خلاصه، این حالت تلاش می کند نزدیکترین و دورترین اجزای یک منظره را محاسبه کند و سپس بهترین دریچه دیافراگم و نقطه وضوح را برای استفاده محاسبه می کند تا هر دوی آنها را در تصویر شما دروضوح کامل بیاورد. دربعضی مدلها، شما باید به دوربین"بگویید" دورترین و نزدیکترین نقاط مدنظر شما کدامند.


5-اولویت شاتر(shutter Priority)

با حرف S یا (Tv (time value نشان داده می شود. کاربران سرعت شاتری که می خواهند استفاده کنند را تنظیم می کنند.دوربین دریچه دیافراگم را برای نوردهی (exposure) مناسب تنظیم می کند. سرعتهای شاتر نمونه عبارتند از:60ثانیه،30ثانیه، 15ثانیه، 8ثانیه،4 ثانیه،2ثانیه،1ثانیه،1/2 ثانیه،1/4ثانیه،1/15 ثانیه،1/8ثانیه،1/30ثانیه،1/60ثانیه، 1/125ثانیه،1/250ثانیه،1/500ثانیه،1/1000ثانیه،1/2000ثانیه،1/4000ثانیه.
اینها افزایشهای وقفه کامل هستند. همچون کلیه اندازه گیریهای دیگر، هر وقفه نشاندهنده نصف زمان وقفه قبلی و دو برابر وقفه بعدی است.
دوربینهای پیشرفته تر ممکن است سرعتهای شاتر متوسط در افزایش وقفه های 1/2 یا 1/3را امکانپذیر کنند. وقتی دوربین سرعت شاتر را کنترل می کند، افزایش وقفه ها*(stop increments) بقدری متغیر است که داده های EXIF (به قسمتهای بعدی این آموزش مراجعه کنید) ممکن است سرعتهای عجیبی مثل 1/128ثانیه را نشان دهند. هنگام استفاده از فلاش، دوربین حداکثر سرعت شاتر را به بالاترین سرعتی که در آن هر دو پرده دیافراگم بطور همزمان کاملاً بازند تنظیم می کند. در دوربین های فیلمبرداری قدیمی تر که در آنها تنها حالت موجود shutter Priority بود و این صفحه (dial) برای انتخاب سرعت شاتر بکار می رفت، flash synch speed روی صفحه با یک رنگ متفاوت نشان داده می شد.

 

با حرفMنشان داده می شود. این حالتی است که خودتان باید همه کارها را انجام دهید. کاربران همه تنظیمات راخودشان انجام می دهند. نورسنج دوربین هنوز کار می کند. دوربین راهنمایی هایی ارائه می دهد و ممکن است حتی اگر بنظرش تنظیمات شما منجر به نوردهی (exposure) کم یا زیاد شود به شما هشدار دهد، اما هیچ دخالتی درتنظیماتی که شما انتخاب کرده اید نمی کند. یک سرعت شاتر مخصوص،Bulb، وجوددارد که فقط در حالت تنظیم دستی موجوداست.(در دوربین های قدیمی تر، بعضی وقتها حالت خودش را روی صفحه تنظیم داشت). با Bulb، شاتر تازمانی که دکمه ر اپایین نگه داشته اید بازمی ماند. ازآنجاییکه دوربین هیچ ایده این ندارد که نوردهی (exposure) چه مدت خواهد بود، هنگام استفاده از آن سنجش دقیق نخواهد بود. حالت Time شبیه Bulb است ولی نه به رایجی آن. دراین حالت یکبار کلید را فشارمی دهید تا شاتر باز شود و دوباره فشار می دهید تا بسته شود. نگه داشتن کلید لازم نیست.


7-حالتهای پیش تنظیم منظره(Preset Scene Modes)

حالتهای پیش تنظیم منظره بسیارراحت هستند. بیشتر کاربران از این حالتها استفاده می کنند در حالیکه واقعاً متوجه نمی شوند برای تغییر چگونگی عکس گرفتن دقیقاً چه کاری انجام داده اند.در بعضی دوربین ها بعضی از حالتهای منظره تنظیمات dial خودشان را دارند در حالیکه تقریباً همه دوربین ها حداقل بعضی از آن ها فقط در منویشان موجود می باشد. شما می توانید با انتخاب "SCENE" یا "SCN" در صفحه دوربین تان به حالتهای منظره ای که بوسیله منو انتخاب شده دست یابید. این کار یک منو، که کلیه حالتهای موجود را به شما نشان می دهد، را فعال می کند.

کاری که همه این حالتهای منظره پیش تنظیم واقعاً انجام می دهند جمع کردن همه تنظیمات دوربین با هم است. با انتخاب یک منو یا صفحه تنظیم فوراً به دوربین می گویید چطور چند چیز مختف را تنظیم کند. تعادل روشنی* (white balance)، دامنه وضوح(focus range)، اندازه گیری ،سرعت شاتر، دریچه دیافراگم، ISO، آیا از فلاش استفاده شود یا نه، آیا از کاهش نویز استفاده شود یا نه، و غیره. بگذارید نگاهی به چند حالت رایج تر بیندازیم.


8-پرتره

بیشتر وقتها با آیکونی که شبیه سریک شخص است نشان دا ده می شود. بعضی مدلهای دوربین پیشرفته شده اند و تلاش می کنند این آیکون صورت کوچک شیک بنظر برسد. این حالت در واقع با توجه به تعداد شکلها و مقدار فریمی(frame) که اشغال می کنند توصیف می شود.
بطور کلی، فقط یک یا دو شکل اصلی وجود دارد که بیشتر فریم را پرمی کند. اگر بیش از یک شکل وجود داشته باشد، فرض می شود که فاصله شان از هم حدوداً یکسان باشد واضح سازی (focusing) دردامنه متوسط ؛با فاصله 7-2متر شروع می شود. (بعضی لنزها دامنه وضوح بسیار بالایی دارند بنابراین داشتن یک محدود کننده وضوح که به دوربین فاصله شیء را بگوید به سریعتر شدن واضح سازی کمک می کند.)
دوربین نیزبیشترین تلاشش را می کند به شما یک عمق نسبتاً باریک از زمینه بدهد بطوریکه پس زمینه بطور مطلوبی خارج از وضوح باشد مانند مثال زیر. این امر همیشه امکانپذیر نیست اما این تاثیری است که دوربین تلاش می کنددرحد توانش به وجود آورد.

تعادل روشنی وفلاش هردو روی اتوماتیک تنظیم می شوند. ISO معمولاً روی مقدارخط مبنای (baseline) دوربین، معمولاً ISO100 یا ISO200 تنظیم می شود. اندازه گیری*(metering) معمولاً ماتریس (بعداً دراین آموزش خواهید دید) است. ثابت کردن تصویر*(image stabilization)، درصورت وجود، معمولاً روشن خواهد شد. حالت پرتره فقط برای انسان بکار نمی رود بلکه برای حیوانات یا لوازم نیز بکار می رود. اینها همه درباره یک سوژه اصلی با فاصله ای متوسط و پس زمینه ایست که خارج از وضوح*(focus است.


9-منظره یاصحنه (landscape or scenic)

معمولاً با یک آیکون که مثل دو قله کوه است نشان داده می شود. خصوصیت ویژه حالت منظره (landscape)اینست که فریم*(frame) به یک شیء خاص اختصاص ندارد و در اصل یک نمای کلی است.

تا جاییکه دوربین تان می داند، ممکن است یک بوته در فاصله 1.8متری و یک کوه درفاصله30مایلی (48.3متر) داشته باشید بنابراین واضح سازی (focusing) در بینهایت شروع می شود و دریچه دیافراگم معمولاً بسته می شود تابه حداکثر عمق زمینه برسد. دوربین های فاقد وضوح*(focus free) تقریباً همیشه روی حالت منظره (landscape) هستند. تعادل روشنی*(white balance) معمولاً روی نور مستقیم خورشید تنظیم می شود. فلاش خاموش می شود.


10-ورزشها،بازیها،بچه ها یاحیوانات اهلی

روی صفحه تنظیم*(dial)، معمولاً با تصویر یک چوب بازی در حال حرکت یا بعضی وقتها یک بازیکن گلف نشان داده می شود. این تنظیم برای سوژه های درحال حرکت سریع مناسب است و از آنجاییکه مطابق با سرعت شاترهای بالا هستند در نور زیاد بهتر عمل می کنند. معمولاً سوژه باید در فریم غالب*(prominent) باشد.
دوربین Autofocus پیوسته (بعداً در این آموزش خواهید دید) را روشن می کند. تعادل روشنی روی نور مستقیم خورشید تنظیم می شود .فلاش روی اتوماتیک تنظیم می شود.ISO معمولاً روی اتوماتیک تنظیم می شود ولی بندرت بیش از ISO400 می شود. Metering معمولاً ماتریس است. حالت عکسبرداری پی درپی روشن می شود . (این امر به شما اجازه می دهد پشت سر هم چند عکس بگیرید.)


11-نمای نزدیک یا عکاسی نزدیک از سوژه های کوچک (Macro)

اغلب با یک گل نشان داده می شود. حالت macro ممکن است تنظیمات خود ما باشد یا بعضی وقتها یک تنظیم تکمیلی باشد که می توان همراه با سایر تنظیمات بکار برد. وقتی که یک تنظیم مکمل است، یک دکمه مخصوص دارد نه اینکه روی همان صفحه تنظیم سایر حالتهای منظره پیش تنظیم باشد.

حالت macro ازروی اینکه چقدر سوژه ها نزدیکند و چه مقدار از فریم را پر می کنند مشخص می شود. بطور کلی فقط یک سوژه وجود دارد که بیشترفریم را پر می کند و ( 2-0متر) فاصله دارد. به این دلیل، واضح سازی در نزدیکترین سر دامنه وضوح لنز شروع می شود.
دوربین ها و لنزها قدرت تمرکز نزدیک متفاوتی دارند. بعضی می توانند فقط درفاصله چند اینچی واضح شوند در حالیکه بقیه ممکن است نتوانند برای سوژه های نزدیکتر از دو طول بازو بخوبی عمل کنند. مورد آخری بخصوص درمورد دوربینهای بدون واضح سازی (focus-free) صادق است.

تعادل روشنی روی اتوماتیک تنظیم می شود. در بیشتر دوربینها فلاش خاموش می شود، ولی در بعضی دوربین های جدیدتر و پیشرفته تر می توان از فلاش با شدت کم استفاده کرد. این امر به جلوگیری از لرزش دوربین و حرکت سوژه،که هر دو در موقع عکاسی نمای نزدیک مشکل بزرگی می باشند، کمک می کند. فلاش ممکن است باعث شود پس زمینه ها، حتی در روشنایی روز تاریکتر از آنچه که واقعا هستند بنظر برسند.ISO معمولاً روی مقدار خط مبنای دوربین، معمولا ISO200 یا ISO100 تنظیم می شود. اندازه گیری معمولاً ماتریس است.