تکنیکهای عکاسی در حیات وحش
عکاسی از حیوانات تکنیکی ترین و پرچالش ترین نوع عکاسی طبیعت است. برای گرفتن عکس خوب از حیوانات تنها داشتن دانش هنر کافی نیست بلکه باید سوژه و تجهیزات خود را بخوبی بشناسید.
ترکیب بندی
به تصویر کشیدن یک حیوان کار بسیار ساده ای است اما می بایست چند قانون ساده در مورد ترکیب بندی را بیاد داشته باشید . از کادر بندی بسیار بسته اجتناب کنید (مثال B) در غیر اینصورت سوژه محصور و بسته به نظر می رسد . مهم این است که مقداری فضای خالی و باز برای حرکت چشم بیننده باقی بگذارید تا تصور پویش و حرکت را القا کند . این فضای خالی می بایست در جلوی سوژه قرار بگیرد تا یک تعادل خوب و خوشایند در ترکیب بندی ایجاد کند (مثال C ). اگر فضای خالی را پشت سوژه قرار دهید اینطور بنظر می رسد که جانور در حال خارج شدن از تصویر است (مثال A ).
چرخش سر:
قانون ساده دیگر برای گرفتن عکس خوب این است که باید وقتی عکس بگیرید که سوژه در حال حرکت به سوی شماست یا حداقل موازی با شما در حرکت است و یا وقتی که به شما نگاه می کند. این دو عکس این قانون را نشان می دهد. عکس A واضح و خوب است اما سوژه بطرف بیرون نگاه می کند که از جذابیت عکس بشدت می کاهد .در عوض در عکس B سوژه که به شما نگاه می کند، تصویری بسیار صمیمی تر خلق می کند و نتیجه کلی بسیار مطلوب تر است .
زاویه دید:
یکی از اشتباهات عمومی تمام عکاسان مبتدی گرفتن عکس از حیوانات و گیاهان از ارتفاع همسطح دید یک انسان است.یعنی 160 تا 170 سانتی متری. معمولا این عکسها یک پرسپکتیو بلند یا کوتاه دارند و بسیار مبتدی بنظر می رسد . (مثال A ) اگر میخواهید عکسهایتان جذابتر شوند باید زاویه دید کوتاهتری انتخاب کنید . دوربین باید در سطح ارتفاع چشمان سوژه یا حتی کمتر باشد. برای اینکه بتوانید به حد کفایت پایین بیایید به یک سه پایه با پایه مرکزی کوتاه نیاز دارید. میله وسطی اکثر سه پایه ها بسیار بلند است اما عمدتا" می توانید با یکی کوتاهتر ان را عوض کنید. با پایه های کاملا" باز (بصورت عرضی نه طولی) و میله مرکزی کوتاه می توانید دوربین را تا ارتفاع 20 تا 30 سانتی متری زمین قرار دهید. عکسهایی که در سطح مساوی با سطح چشمان سوژه گرفته می شوند پرسپکتیو بهتری دارندو حس رودررو بودن با سوژه را القا می کند. بعلاوه عکس گرفتن از زاویه کوتاه پس زمینه مبهم تر و یکنواخت تری ایجاد می کند.
مزیت دیگر ارتفاع کم این است که کار عکاسی حیوانات را بسیار ساده تر می کند . فیگور تمام نمای بدن انسان باعث ترسیدن بیشتر حیوانات می شود. در عوض اگر شما در ارتفاع پایین و نزدیک زمین قرار بگیرید می توانید بدون اینکه سوژه خود را بترسانید بیشتر به آن نزدیک شوید.
گاهی اوقات وقتی می خواهید پایین تر از سوژه قرار بگیرید و یا وقتی می خواهید سوژه های بسیار کوچک را عکاسی کنید حتی حداقل ارتفاع 20 تا 30 سانتی متری هم بسیار بلند است. در این شرایط تنها راه برای رسیدن به مناسب ترین ارتفاع و زاویه دید قرار دادن مستقیم دوربین بر روی زمین است. با قرار دادن دوربین روی زمین می توانید عکسهای واقعا" خارق العاده ای را بگیرید ( مثال B ) حتی با وجود اینکه نگاه کردن از ویزور دوربین بسیار مشکل است. ( در این شرایط زاویه یاب مناسب است ) . جدای از این مساله شما می بایست ازسرعت شاتر بالایی استفاده کنید تا بر مشکل لرزیدن دوربین فائق شوید . در غیر اینصورت اگر شما از سوژه ثابتی عکس بگیرید می توانید از کنترل از راه دور استفاده کنید تا از تکان خوردن دوربین جلوگیری کنید.
دیافراگم – سرعت شاتر و ISO
دیافراگم متغییر بسیار مهمی است زیرا عمق میدان منظره، پس زمینه و سرعت شاتر به آن بستگی دارد .برای عکاسی حیات وحش معمولا" بهترین دیافراگم بازترین دیافراگم است مگر اینکه دلیل مناسبی برای دیافراگم بسته تر داشته باشید . اشتباه عمومی عکاسان این است که از دیافراگم بسته در جایی که لازم نیست استفاده می کنند که پس زمینه ناخوشایندی را ایجاد می کند و باعث استفاده از سرعت شاتر کمتر می شود. برای حیوانات بزرگ جثه ( مثل شیر یا یک عقاب) به حد کفایت عمق میان دارید تا تمام بدن حیوان فکوس باشد حتی در دیافراگم f/2.8 .برای حیوانات کوچکتر ( مثل اردک یا غاز ) f/4 یا f/5.6 پیشنهاد می شود. f/8 یا f/11 فقط برای سوژه های بسیار کوچک پیشنهاد می شود.
البته اگر عمق میدان بیشتری برای به تصویر کشیدن 2 یا تعداد بیشتری از حیوانات احتیاج داشته باشید شاید لازم باشد از f/16 یا f/22 استفاده کنید اما پیشنهاد می کنم تنها در موارد بسیار خاص جایی که خیلی لازم است از این دیافراگم استفاده شود. سرعت شاتر واقعی چقدر است ؟ اگر سوژه ثابت است می توانید از سرعتهای بسیار کم حتی 30/1 یا 50/1 استفاده کنید. اما معمولا این مساله در مورد عکاسی حیوانات اتفاق نمی افتد. اگر سوژه به آرامی جابجا می شود به حداقل سرعت 125/1 یا 250/1 نیاز دارید. برای موارد با سرعت بالا به سرعت 500/1 یا 1000/1 یا بیشتر نیاز دارید . اینها مقادیر تئوری هستند و با تجربه می توانید یاد بگیرید که چطور راجع به سرعت شاتر جهت هر موقعیت خاص تصمیم بگیرید. امکان افزایش مقدار ISO کمک بسیار بزرگی برای داشتن حداکثر سرعت شاتر است. برای افزایش ISO به 400 یا حتی 800 برای بدست اوردن سرعت شاتر بیشتر تردید نکنید . از دلایلی که باعث می شود سیستم canon را انتخاب کنم کم بودن نویز آن در حساسیتهای بالا است. با یک دوربین canon می توانید پیوسته در حساسیت 400 یا 800 عکسهایی با کیفیت خوبی بگیرید .
تله کانورتورها: Teleconvertors
تله کانورتورها باعث می شوند که فاصله کانونی با مضربی از 1.4 یا 2 بیشتر شود و کمک بسیار موثری برای عکاسی حیات وحش هستند. البته آنها محاسن و معایبی هم دارند و شما می بایست برای گرفتن نتایج مطلوب همه آنها را بدانید. تله کانورتور اساسا" یک سیستم نوری است که قسمت مرکزی تصویر گرفته شده توسط لنز را بزرگتر می کند. نتیجه عملی اینکه می توانید بزرگنمایی بیشتری داشته باشید اما کمی از وضوح (sharpness) و 1 تا 2 گام از نور را از دست می دهید. اگر می خواهید با یک تله کانورتور عکسهای خوبی بگیرید می بایست آن را با یک لنز خوب با هم استفاده کنید که دارای وضوح زیادی است. اگر تله کانورتور را با یک لنز زوم استفاه کنید کیفیت تصویر کاهش می یابد. حتی لنزهای زوم با کیفیت بالا مثل 200-70 f/2.8 نتایج ضعیفی دارند.
کانورتور 1.4x بعنوان بهترین تله کانورتور شناخته می شود زیرا کیفیت عکس را زیاد کاهش نمی دهد . می توانید با آن لنز 300mm f/2.8 را به یک تله 420mm f/4 و یا لنز 600mm f/4 را به 840mm f/5.6 تبدیل کنید . یک گام از نور را از دست می دهید ولی وضوح عکس خیلی خوب باقی می ماند حتی با بازترین دیافراگم.
ته کانورتور 2x بحث برانگیزتر است. می توان با استفاده از آن یک 300mm f/2.8 را به 600mm f/5.6 یا یک 600mm f/4 را به لنز 1200mm f/8 تبدیل کنید. افزایش بزرگ نمایی بسیار بالااست اما 2 گام نور را از دست می دهید. بیاد داشته باشید که تمامی دوربین های canon بجز بدنه های سری 1 تنها با دیافراگم موثر 5.6 یا بازتر قادر به اتوفوکوس هستند. بنابراین اگر لنز شما به f/8 تبدیل شود شما قبلیت اتوفوکوس را از دست می دهید و حتی مهمتر اینکه وضوح تصویر با افت قابل ملاحظه ای همراه خواهد بود. پیشنهاد نمی شود که با دیافراگم کاملا باز از تله کانورتر 2x استفاده شود مگر اینکه شدیدا نیاز باشد زیرا بطور قابل ملاحظه ای از شارپنس عکس کاسته می شود. حتی تصویر حاصل از یک لنز با کیفیت بالا مثل canon 600mm f/4 وقتی با TC 2x استفاده می شود در بازترین دیافراگم (مثلا در f/8) تاحدی سافت خواهد بود. با بستن دیافراگم تا حد 1 یا 2 گام ( مثلا f/11 یا f/16 ) با لنز 600mm+ TC 2x وضوح خوبی خواهید داشت. پیشنهاد می کنم که از TC 2x زمانی استفاده کنید که واقعا به بزرکنمایی حداکثر احتیاج دارید و در عین حال نور کافی موجود است تا دیافراگم را تا f/11 ببندید.
تله کانورتور ها حداقل فاصله فوکوس را تغییر نمی دهدند. مثلا 600mm f/4 حداقل فاصله فوکوس 5.5 متر دارد و اگر یک TC 2x به آن اضافه شود می شود 1200mm f/8 با همان فاصله فوکوس 5.5 متر. این خصیصه برای سوژه های کوچک بسیار خوب است. با یک لنز 600mm شما بزرگنمایی 0.12x و با یک تله کانوتور 2x بزرگنمایی 0.24X را بدست می اورید . این بزرگنمایی برای پرندگان کوچک پروانه ها و گلها بسیار عالی است.
عمق میدان به اندازه دیافراگم موثر بستگی دارد . یک لنز 300mm f/2.8+TC 2x به 600mm f/5.6 تبدیل می شود و وقتی با دیافراگم کاملا باز استفاده می کنید همان عمق میدان لنز 600mm f/5.6 را خواهید داشت نه عمق میدان f/2.8 را.
فلاش
از فلاش بطور گسترده ای در عکاسی حیات وحش استفاده می شود تا میزان نور را افزایش دهد . در سه شرایط از فلاش استفاده می شود:
مناسب ترین نور نور طلوع و غروب است . اما اغلب شما می بایست در طول روز هم از حیوانات عکس بگیرید . نور فلاش می تواند نور شدید میان روز را متعادل کند و سایه ها را روشن کند و کنتراست را کاهش دهد و جزییات بیشتری را نمایان کند. این تکنیک پر کردن با فلاش (fill flash) نامیده می شود. زیرا نور فلاش سایه ها را پر می کند. برای استفاده از fill flash مقدار فلاش را بین 1- تا 2.3- تنظیم کنید. لازم است تا مقدار نوردهی منفی باشد زیرا فلاش می بایست نور موجود را کامل کند و نمی بایست نور طبیعی را تحت تاثیر قرار دهد در غیر اینصورت عکس مصنوعی بنظر می رسد.
وقتی از یک سوژه با نوردهی از پشت عکس می گیریم معمولا لازم می شود که کمی از نور فلاش استفاده شود تا جزییات نمایان شوند. شما می بایست خیلی دقت کنید زیرا حفظ نور زیبای پشت سوژه لازم است. از فلاش بین استاپ 2- تا 2.7- استفاده کنید تا بهترین نتایج را بدست اورید . همیشه تصویر را در LCD دوربین چک کنید تا مطمئن شوید که فلاش نور اضافی به نور طبیعی نداده است.
وقتی هوا ابری است یا سوژه کاملا در سایه است کنتراست به میزان قابل ملاحظه ای کاهش می یابد. این شرایط ایده الی است .زیرا اجازه می دهد رنگها و جزییات بخوبی ثبت شوند . اما گاهی اوقات کنتراست بشدت کاهش می یابد . در این شرایط بکمک کمی نور فلاش می توان کمی سایه ایجاد کرد . پیشنهاد می کنم بین 1- تا 2- فلاش را تغییر دهید.
کاهش یا افزایش کنتراست تنها هدف فلاش نیست. مزیت دیگر نو فلاش ایجاد مختصر نور منعکس شده در چشمان سوژه است. این انعکاس جذابیت و تازگی بیشتری به سوژه می دهد.اگر معمولا از سوژه ها با فاصله زیاد عکس می گیرید به یک فلاش قوی احتیاج دارید( حتی فکر استفاده از فلاش خود دوربین را از ذهن خود بیرون کنید) . در حال حاضر بهترین فلاش canon مدل 580 EX است و برای Nikon مدل SB-800 . این مدلها گاید نامبر بالایی دارند اما گاهی همین فلاشهای قدرتمند هم کافی نیستند. خوشبختانه یک روش ساده و ارزان برای افزایش 2 تا 3 استاپی برای استفاده بیشتر از نور فلاش وجود دارد. Better Beamer. BB لنزی است که در جلوی فلاش نصب می شودو نور فلاش را متمرکز می کند. می توانید یک BB را از طریق اینترنت با قیمت حدود 40 دلار خریداری کنید . چهار مدل مختلف از BB وجود دارد بنابراین هنکام خرید مواظب باشید که مناسبترین را انتخاب کنید.
منیع: prophotocom.com